Inhoudsopgave
- Het boek dat het schipbreuk “vertelde” vóór de schipbreuk
- Titan vs Titanic: gelijkenissen die kippenvel geven 🧊🚢
- Voorspelling of goed zeemansinstinct?
- De visionair, zijn andere ingevingen en de toevalligheden die je aan het denken zetten
Volg Patricia Alegsa op Pinterest!
Het boek dat het schipbreuk “vertelde” vóór de schipbreuk
Een zeeman met een scherpe pen schreef in 1898 een verhaal dat klonk als een wrede grap van het lot. Morgan Robertson, sinds zijn vijftiende ervaren in de koopvaardij, gaf zijn korte roman een bittere knipoog als titel:
Futility, or the Wreck of the Titan. Nutteloosheid, niets minder. En ja, je raadt de rest.
De plot: een gigantisch trans-Atlantisch schip, de Titan, botst op een ijsberg in de Noord-Atlantische Oceaan en zinkt. Donkere nacht, snijdend koud water, onvoldoende reddingsboten. Toen het uitkwam, ging het boek bijna onopgemerkt voorbij in de boekhandels. Jaren later, op 14-15 april 1912, herhaalde de Titanic het scenario in het echte leven. Toen riep iemand: wacht, dit heb ik al gelezen. Boem, heruitgave en postume roem voor Robertson 📚
De auteur improviseerde niet. Hij werd geboren in Oswego, New York, in 1861, zoon van een kapitein op de Grote Meren. Hij voer meer dan twintig jaar, werd eerste officier, studeerde daarna edelsmeden aan Cooper Union, beschadigde zijn zicht door diamanten en chemicaliën en wijdde zich aan schrijven. Hij publiceerde in McClure’s en in Saturday Evening Post. Hij was geen salon-genie, maar hij keek naar de zee met radarogen.
Titan vs Titanic: gelijkenissen die kippenvel geven 🧊🚢
Ik ben meestal wantrouwig tegenover “perfecte voorspellingen”. Maar hier vragen de overeenkomsten geen toestemming, ze slaan op tafel. Kijk:
- Beide kolossen werden gepresenteerd als bijna onzinkbaar. Trots op volle toeren.
- Beiden voeren snel tijdens hun inaugurele reis. Slecht getimed voor haast.
- Botsing met ijsberg in de Noord-Atlantische Oceaan, nabij Newfoundland, in april.
- Drie schroeven, twee masten en vier schoorstenen. Bij de Titanic was er één ter versiering. Pure marketing.
- Enorme capaciteit, obscene luxe en… weinig reddingsboten.
- Wrede cijfers: in de roman reizen ongeveer 3000 mensen en overleven er 13. Op de Titanic waren er 2224 aan boord en werden er 706 gered.
De precisie kwam niet uit een glazen bol. Het kwam door de absurde regelgeving van die tijd: de regels telden boten per tonnage, niet per aantal mensen aan boord. Het resultaat was voorspelbaar. Robertson leefde het mee, schreef het op en helaas kopieerde de realiteit het.
Een feit dat me achtervolgt: beide zee-monsters voeren op volle snelheid door wateren met gemeld ijs. Ego laat ook de romp kraken.
Lees dit andere artikel: Het verhaal van de dodelijkste natuurramp uit de geschiedenis
Voorspelling of goed zeemansinstinct?
Ik stel je een eerlijk spel voor: haal het woord “profetie” weg en zet er “diagnose” voor in de plaats. Robertson kende de Noord-Atlantische Oceaan, de ijsroutes en de psychologie van rederijen die streden om snelheid en luxe. Als je die variabelen kruist, lijkt de ramp geen magie meer maar een slecht opgeloste vergelijking.
Toch verdwijnt de rilling niet. Na de Titanic corrigeerde de wereld laat maar wel degelijk. Er kwamen regels die vandaag nog steeds gelden:
- SOLAS-verdrag van 1914: voldoende boten voor iedereen, oefeningen, noodverlichting.
- 24-uurs radiowacht. De Titanic had uitgeputte telegrafisten en commerciële prioriteiten.
- International Ice Patrol: ijskontrole met bijna obsessieve strengheid.
Ik heb die spoken aangeraakt in een drijvend museum. Ik stapte aan boord van de Queen Mary in Long Beach en bleef kijken naar de waterdichte schotten. Ik dacht aan het metalen geklik van een sluitende luikdeur. Ik dacht aan het woord “onzinkbaar” en hoe water geen slogans kent. Ik vertrok met het gevoel dat techniek redt, maar hoogmoed duwt.
De visionair, zijn andere ingevingen en de toevalligheden die je aan het denken zetten
Robertson bleef schrijven en experimenteerde met uitvindingen. In 1905 publiceerde hij
The Submarine Destroyer, waarin hij een functionerend periscoop gebruikt. Hij probeerde het te patenteren. Er waren al eerdere modellen, maar hij paste het ontwerp aan en registreerde varianten. Zijn interne radar stond aan.
In 1914 breidde hij zijn boek over de Titan uit en voegde een ander verhaal toe,
Beyond the Spectrum. Daar stelde hij zich een conflict voor tussen Japan en de Verenigde Staten met een verrassingsaanval, luchtvaart op zondag en routes naar Hawaï en de Filipijnen. Pearl Harbor gebeurde in 1941. Dat verdient een lange stilte.
Het doek valt met een sterke afbeelding. In 1915 werd Robertson dood gevonden in een hotel in Atlantic City. Ramen open. Gezicht naar zee. Hij was 53 jaar oud. Hij gebruikte behandelingen met kwikverbindingen voor zijn schildklier en pijn. Officieel zei zijn hart stop. Poëtisch en bruut.
En voordat we afscheid nemen, nog een literaire knipoog naar het sinistere:
- Edgar Allan Poe schreef in 1838 een roman over schipbreukelingen die een matroos genaamd Richard Parker opaten.
- In 1884 eindigde een echte schipbreuk in kannibalisme. Het slachtoffer heette… Richard Parker.
- Als de realiteit kon lezen, zou ze onderstrepen.
Het is ook waar dat de rivaliteit van begin twintigste eeuw schepen dreef om zich als gladiatoren te meten: Cunard bracht de Mauretania en Lusitania uit, laatstgenoemde getorpedeerd in 1915; White Star reageerde met de Olympic, Titanic en Britannic, die explodeerde door een mijn in de Grote Oorlog. Wanneer de zee arbiter is, vult het scorebord zich met kruisen.
Dus, profeet of journalist van de toekomst? Ik hou het op deze gedachte: Robertson raadde het lot van de Titanic niet vooruit, hij herkende het voordat het gebeurde. Als je het ijs kent, ijdelheid ruikt en een kolos in het donker ziet racen, heb je geen magie nodig. Je hebt moed nodig om het te schrijven en dat iemand je op tijd leest 🛟
Wil je meer? Zoek een editie van Futility. Lees het ’s nachts. En vertel me of je tussen de regels niet het gekraak hoort van een romp die vraagt of iemand eindelijk vaart wil minderen.
Abonneer u op de gratis wekelijkse horoscoop
Boogschutter Kreeft Leeuw Maagd Ram Schorpioen Steenbok Stier Tweelingen Vissen Waterman Weegschaal